Cứ mỗi lần sắp đến ngày công bố ngân sách, Liệu lại có cảm giác vừa tò mò, vừa lo lắng. Budget không chỉ là chuyện thuế, mà còn là cách chính phủ quyết định ai sẽ "trả giá" nhiều hơn để giữ vững nền kinh tế.
Trước bầu cử, Đảng Lao động từng hứa sẽ không tăng Income Tax, National Insurance (NI) hay VAT cho người đi làm.
Nhưng trong bài phát biểu đầu tháng 11, Bộ trưởng Tài chính Rachel Reeves nói rằng bà không được bổ nhiệm để làm điều "phổ biến" được lòng dân, mà để làm điều đúng đắn cho đất nước. Nghe có vẻ là tín hiệu của một ngân sách không dễ dàng.
Hai quy tắc "không thể thương lượng"
Bà Reeves đặt ra hai nguyên tắc rõ ràng cho ngân sách:
Không vay tiền để chi cho hoạt động thường ngày của chính phủ
Giảm nợ công (public debt) so với thu nhập quốc gia (GDP) trước khi nhiệm kỳ này kết thúc
Nghe có vẻ hợp lý. Nhưng các chuyên gia nói, để giữ lời hứa ấy, ngân sách cần thêm 22 tỷ bảng. Và có thể là thêm 20 tỷ nữa nếu năng suất lao động không cải thiện.
Nói cách khác, để giữ đúng hai nguyên tắc này, tăng thuế gần như là điều không tránh khỏi.
Những lựa chọn thuế có thể xuất hiện trong Ngân sách
Thuế thu nhập và bảo hiểm quốc gia có thể tiếp tục bị đóng băng đến sau 2028.
→ Không tăng thuế suất, nhưng khi lương tăng, nhiều người sẽ phải nộp thuế cao hơn. Đây là một hình thức tăng thuế gián tiếp mà người dân ít khi để ý.
LLPs (Limited Liability Partnerships): nhóm chuyên gia thu nhập cao có thể phải trả Employers' NI, giúp ngân sách thu thêm khoảng 2 tỷ bảng.
Cash ISA limit (giới hạn tiết kiệm miễn thuế) có thể bị giảm từ £20,000 xuống £10,000.
Hóa đơn năng lượng (điện & gas): có thể giảm VAT 5% hoặc cắt bớt chi phí quản lý mà nhà cung cấp được phép chuyển sang khách hàng
Phúc lợi xã hội: giới hạn hai con trong Universal Credit có thể được nới nhẹ, nhưng khó bị hủy bỏ hoàn toàn
Về bất động sản, có thể sẽ là thay đổi lớn, landlords có thể sẽ phải trả nhiều thuế hơn:
Thay Stamp Duty Land Tax bằng một loại Property Tax hàng năm
Cải cách Council Tax
Và trong một số trường hợp, Capital Gains Tax có thể được áp dụng ngay cả khi bán main residence (nhà ở chính)
Doanh nghiệp và thương mại
Các ngân hàng và công ty cá cược trực tuyến có thể phải gánh thêm thuế
Lỗ hổng thuế cho phép retailers nước ngoài dưới £135 (như Shein) gửi hàng miễn thuế vào Anh có thể bị xóa bỏ
Chính phủ dự kiến khởi động Youth Employment Guarantee: giúp người trẻ thất nghiệp hơn 18 tháng có việc làm tạm thời có trả lương.
Điều gì xảy ra sau ngày 26 tháng 11
Sau ngày 26/11, các nghị sĩ (MPs) sẽ tranh luận trong 4 ngày.
Nếu được thông qua, các thay đổi về thuế có thể áp dụng ngay.
HM Treasury sẽ công bố chi tiết chi tiêu và chi phí. Office for Budget Responsibility (OBR) sẽ công bố dự báo kinh tế mới và đánh giá tác động của các biện pháp trong Budget.
Tình hình kinh tế Anh hiện tại
GDP Anh chỉ tăng 0.3% trong ba tháng mùa hè
Lạm phát vẫn ở mức 3.8%, cao hơn mục tiêu 2%
Chính phủ vay £20.2 tỷ trong tháng 9, mức cao nhất trong 5 năm qua.
Dù IMF dự báo Anh sẽ là nền kinh tế lớn tăng nhanh thứ hai năm 2025, nước Anh vẫn được dự đoán có lạm phát cao nhất nhóm G7 (Anh, Mỹ, Nhật Bản, Đức, Pháp, Ý, Canada).
Không ai biết ngân sách sắp tới sẽ thay đổi đến đâu, nhưng rõ ràng nó không được thiết kế để làm dân vui, mà để giữ cho nền kinh tế ổn định và có trách nhiệm.