Liệu có một chị bạn. Một lần, chị ấy nhận được thư từ bộ thuế, hỏi rằng: “Năm 2017-2018, mày có thu nhập từ cho thuê ngắn hạn mà chưa khai báo với bọn tao phải không?”. Bộ thuế cho chị 2 lựa chọn:
1. Đúng rồi, tao có thu nhập mà chưa khai báo.
2. Không đúng, tao không có thu nhập gì hết, mày nhầm rồi.
Chị nghĩ chắc họ gửi nhầm, vì chồng chị mới là người đứng tên mấy căn nhà cho thuê. Nhưng giấy trắng mực đen, tên trên giấy tờ rõ ràng là của chị, bộ thuế không thể nhầm được. Chị cứ suy nghĩ mãi.
Một tuần sau, chị chợt nhớ ra khoản tiền thu nhập từ Airbnb những năm 2017-2020. Thời gian đó, chị làm thêm kiếm tiền online, hỗ trợ người cho thuê nhà qua Airbnb ở Việt Nam. Tiền được trả thẳng vào tài khoản ngân hàng ở Anh luôn. Thời đó mới qua, chưa biết mấy vụ thuế má, nên không nghĩ đến việc phải khai báo khoản thu nhập này.
Nhớ ra cái, chị lục lại hết thông tin từ Airbnb, khai báo thành thật với bộ thuế. Lo lắng rằng sẽ bị phạt rất nặng vì khoản thu nhập đã từ lâu, chị bất ngờ nhận được thông báo từ HMRC rằng: “Dựa vào thông tin mày cung cấp, mày không cần phải đóng thuế cho những khoản thu nhập từ hơn 4 năm trước, chỉ cần điền form ‘nil disclosure’ nộp cho tao là xong.” Nil disclosure nghĩa là khai báo nhưng không phải đóng thuế.
Chị vẫn không thể tin nổi và hỏi Liệu. Sau khi tìm hiểu thêm trên website của HMRC, Liệu phát hiện rằng luật của bộ thuế dựa trên các level ”đạo đức” khác nhau:
𝗟𝗲𝘃𝗲𝗹 𝟭: 𝗜𝗳 𝘆𝗼𝘂’𝘃𝗲 𝘁𝗮𝗸𝗲𝗻 𝗿𝗲𝗮𝘀𝗼𝗻𝗮𝗯𝗹𝗲 𝗰𝗮𝗿𝗲
Nếu bạn không cố ý giấu giếm thông tin, luôn cố gắng đảm bảo rằng khai báo thuế tuân thủ quy định, nhưng chẳng may vô tình quên một khoản thu nhập nào đó, thì dù có nộp thiếu thuế, HMRC chỉ kiểm tra và yêu cầu thu thuế trong vòng tối đa 4 năm gần nhất. Các năm trước đó coi như xí xoá.
Chị bạn của Liệu nằm trong trường hợp này, để xác định chị có vô tình thật hay không thì bộ thuế đã gửi thư “thử lòng”.
𝗟𝗲𝘃𝗲𝗹 𝟮: 𝗜𝗳 𝘆𝗼𝘂 𝘄𝗲𝗿𝗲 𝗰𝗮𝗿𝗲𝗹𝗲𝘀𝘀
Nếu bạn bất cẩn, không theo dõi sổ sách cẩn thận và thường xuyên bỏ sót các khoản thu nhập trong tờ khai thuế. Sai lầm này lặp đi lặp lại mà bạn chỉ nhận ra khi HMRC yêu cầu kiểm tra, thì tình hình sẽ phức tạp hơn.
Trong trường hợp này, bạn có thể phải nộp thuế trong vòng tối đa 6 năm gần nhất và có khả năng sẽ phải chịu thêm một khoản phạt từ bộ thuế.
𝗟𝗲𝘃𝗲𝗹 𝟯: 𝗜𝗳 𝘆𝗼𝘂 𝗱𝗲𝗹𝗶𝗯𝗲𝗿𝗮𝘁𝗲𝗹𝘆 𝗺𝗶𝘀𝗹𝗲𝗱 𝗛𝗠𝗥𝗖 𝗮𝗯𝗼𝘂𝘁 𝘁𝗵𝗶𝘀 𝗶𝗻𝗰𝗼𝗺𝗲
Đây là trường hợp nghiêm trọng nhất, khi người nộp thuế cố ý giấu giếm thông tin hoặc cung cấp thông tin sai lệch để trốn thuế. HMRC sẽ coi đây là hành vi gian lận và có thể kiểm tra hồ sơ thuế trong tối đa 20 năm.
Hành vi này không chỉ dẫn đến việc phải nộp đầy đủ các khoản thuế đã trốn tránh mà còn bị phạt nặng. Đặc điểm của hành vi cố ý là chỉ bị phát hiện khi HMRC tiến hành điều tra.
May mà chị bạn của Liệu trung thực khai báo. Nếu không, chị đã có thể rơi vào trường hợp thứ 3. Hóa ra, bộ thuế cũng biết thử lòng!