Con đường trở thành kế toán ở Anh
- Kế toán là gì? Nếu coi doanh nghiệp là một cỗ máy, thì kế toán chính là bảng điều khiển. Chúng ta có thể không biết rõ cơ chế vận hành chi tiết bên trong máy, nhưng chỉ cần nhìn vào bảng điều khiển là biết ngay: máy đang chạy nhanh hay chậm, còn đủ nhiên liệu hay sắp quá tải. Tất cả số liệu, báo cáo tài chính, thuế má… đều hiển thị trên bảng điều khiển đó. Và kế toán viên chính là người vừa tạo ra, vừa “phiên dịch” những thông số ấy, để chủ doanh nghiệp, bộ thuế, ngân hàng hay nhà đầu tư có thể hiểu và đưa ra quyết định đúng đắn. Ngành kế toán chia thành hai nhánh lớn:
- Practice (kế toán dịch vụ): Làm tại các công ty dịch vụ kế toán, phục vụ nhiều khách hàng khác nhau. Công việc xoay quanh lập báo cáo tài chính, tính thuế, kiểm toán, tư vấn cho doanh nghiệp.
- Industry (kế toán nội bộ): Làm trực tiếp cho một công ty, phụ trách quản lý ngân sách, dự báo, phân tích chi phí và hỗ trợ ban lãnh đạo trong việc ra quyết định.
- Thu nhập của kế toán ở UK Mức lương ở Anh thay đổi khá nhiều, tuỳ chứng chỉ và kinh nghiệm. Đại khái sẽ như sau: • Mới vào nghề (assistant, trainee): £22k – £30k • Đang học chứng chỉ: £30k – £45k • Sau khi qualified: £40k – £70k (London có thể £58k – £75k hoặc hơn) • 3–5 năm sau khi qualified: £50k – £80k (ngoài London), £65k – £100k+ (London, công ty lớn) • Senior/Partner/CFO: từ £85k lên đến mức 6 con số, cộng thưởng và cổ phần nếu có Càng học, càng thi, càng làm nhiều, thì túi tiền cũng dày hơn.
- Con đường để bắt đầu Không có một lối đi duy nhất để trở thành kế toán. Mỗi người chọn một cách khác nhau, miễn sao phù hợp với mình:
- Đại học: Học kế toán, tài chính, kinh tế (hoặc ngành khác), sau đó học thêm chứng chỉ nghề. Liệu bắt đầu từ bước này.
- Apprenticeship: Vừa học vừa làm, có lương, được đào tạo theo lộ trình rõ ràng. Đây là chương trình được nhà nước tài trợ, thường chỉ áp dụng cho những ai có right to work ở UK, không dành cho phần lớn sinh viên quốc tế.
- Đi làm từ assistant/junior: Bắt đầu từ vị trí trợ lý kế toán, rồi song song học chứng chỉ. Đây là con đường thực tế, vừa có kinh nghiệm, vừa tiến dần lên.
- Đăng ký trực tiếp với hiệp hội kế toán để học chứng chỉ: Ví dụ AAT (cơ bản), ACCA, CIMA hoặc ICAEW (ACA). Đây là cách phổ biến nếu bạn muốn đi thẳng vào nghề mà không cần bằng đại học chuyên ngành.
- Các chứng chỉ nghề 🔹 AAT – Association of Accounting Technicians Nếu mới tìm hiểu về kế toán, AAT là lựa chọn nền tảng. Chương trình tập trung vào kỹ năng thực tế, chia thành 3 cấp: • Level 2: cho người chưa có kinh nghiệm, dễ xin việc entry-level • Level 3: cho người đã có chút kinh nghiệm, muốn nâng cao • Level 4: dành cho ai đã hoàn thành Level 2 & 3, hướng đến vị trí quản lý Toàn bộ AAT có thể hoàn thành trong 6-18 tháng. Sau khi hoàn thành, bạn có thể tự hành nghề hoặc làm việc trong doanh nghiệp và firm kế toán. Nhiều người tiếp tục học lên ACCA, CIMA, ACA.. để đạt Chartered status. 🔹 Chartered Accountants Nếu đã có bằng đại học về kế toán/tài chính, bạn có thể bỏ qua AAT và học thẳng lên Chartered. Ba chứng chỉ phổ biến nhất ở Anh:
- CIMA (Chartered Institute of Management Accountants): thiên về kế toán quản trị và tài chính doanh nghiệp nội bộ (Industry), tập trung vào lập kế hoạch, phân tích, chiến lược, ra quyết định.
- ACCA (Association of Chartered Certified Accountants): bằng quốc tế, mở rộng cơ hội cả industry lẫn practice. Linh hoạt, mở nhiều hướng nghề nghiệp: kế toán, kiểm toán, thuế, quản trị tài chính. Được công nhận rộng rãi toàn cầu, dễ chuyển đổi nghề nghiệp hoặc di chuyển quốc tế.
- ACA (ICAEW – Institute of Chartered Accountants in England & Wales): bằng quốc tế, có độ uy tín cao. Tập trung nhiều vào kiểm toán, tư vấn, dịch vụ kế toán chuyên nghiệp (practice), đặc biệt trong Big 4 và các công ty kiểm toán lớn. Điểm chung của cả ba: • 12-15 kỳ thi. Thường mất 3-4 năm để hoàn thành • Cần 3 năm kinh nghiệm thực tế để đủ điều kiện trở thành hội viên (qualify) • Có thể được miễn một số môn nếu đã học AAT hoặc có bằng cấp liên quan